Zondagmorgen
Op zondagmorgen preek ik, al bijna 35 jaar weet ik niet beter. Eerst elke week in een andere gemeente als kandidaat, zoals dat toen nog heette. Daarna als predikantin mijn eigen gemeenten Halle (Gld.) en Alkmaar. En sinds ik 15 jaar geleden bovenplaatselijk werk ging doen weer elke zondag in een andere gemeente. Ik weet niet beter. En ik wil niet anders.
Op een zondag waarop ik niet voorga ben ik dan ook altijd een beetje uit mijn doen. Toch komt het voor, recent bijvoorbeeld door dat een gemeente een dienst afzegde. ‘Toen we de afspraak maakten, waren we vacant. Maar we hebben een nieuwe predikant, u begrijpt… ’
Ik begreep het. Bovendien was dit een mooie gelegenheid om weer eens samen met mijn vrouw naar de kerk te gaan. Maar ik zei al: ik was een beetje uit mijn doen, en zo werd het toch een wandeling. Het was grijs maar zacht, en het was droog. En zo vaak gebeurt dat niet.
Na de wandeling vonden we dat we koffie hadden verdiend. Nu moet ik bekennen dat ik van huis uit heb meegekregen: op zondag geef je geen geld uit. Mijn moeder was wat soepeler, maar mijn vaders roer stond kaars recht. Op zondag was er geen ijs, geen zwembad, en gingen wij niet uit eten. Dat je naar een supermarkt zou gaan was niet eens denkbaar.
Nu ik toch al uit mijn doen was, pakten wij maar meteen door en dronken wij die zondag onze koffie bij Stadskaffee Laurens in Alkmaar. Het was rond 11 uur en het gehele café bleek bomvol te zitten met jonge gezinnen. Vaders en moeders brunchten, kinderen speelden met elkaar en overtuigend met chocoladepasta. Het was een en al gezelligheid.
De ironie wil dat Stadskaffee Laurens is genoemd naar de Grote of St. Laurenskerk die er pal naast staat. Er is al decennia lang geen dienst meer, maar het trof me hoe jonge gezinnen hemelsbreed slechts 100 meter waren verplaatst, terwijl er toch een revolutie heeft plaats gevonden. Vijftig jaar geleden zaten ze in de kerk, nu met hele gezinnen aan de croissants.
Ik ga geen vingertje opsteken. Ze hadden het goed met elkaar, dat zag je. En ik ga ook niet zeggen dat de kerk het maar beter had moeten doen, dan was dit niet gebeurd. Secularisatie heeft te maken met een wereld die in een enorm tempo verandert. En de krimp van de kerk terugbrengen tot het idee dat wij maar beter ons best moeten doen is een ridicule gedachte.
Met zijn tweeën hadden we het er bij de koffie over, maar we kwamen er niet uit. Natuurlijk niet, daar is het allemaal veel te ingewikkeld voor. Maar toen ik afrekende, dacht ik wel even
aan mijn vader. Op zondag niet gepreekt, en wel in het café. Ik was een beetje uit mijn doen.
